Slide

De Stadsschool voor Inclusief Burgerschap

Over de JOIN-bouwsteen van Micha de Winter

MichatwitterHoe organiseer je ontmoeting en uitwisseling in het onderwijs in een gepolariseerde situatie? Wat kun je doen om groepen jongeren die enorm gepolariseerd zijn dichter bij elkaar te brengen? Het zijn de centrale vragen in het onderzoek dat Micha de Winter, hoogleraar Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken aan de Universiteit Utrecht, verricht binnen de JOIN-bouwsteen ‘De Stadsschool voor Inclusief Burgerschap’. Tegelijkertijd lopen er twee andere projecten die vanuit andere perspectieven eveneens bijdragen aan de beantwoording van deze vragen.

Binnen de JOIN-bouwsteen ‘De Stadsschool’ onderzoekt De Winter of en hoe bruggen geslagen kunnen worden tussen verschillende werelden door leerlingen te laten samenwerken over de grenzen van scholen. Binnen het project wordt gewerkt met twee scholen in Utrecht, die elkaars tegenpolen wat betreft etnische en sociaaleconomische samenstelling, maar geografisch wel dicht bij elkaar liggen den die bovendien hetzelfde schoolbestuur delen. Binnen de groepen 4, 5, 7 en 8 zijn uitwisselingen georganiseerd en allerlei activiteiten ontwikkeld die werden uitgevoerd in gemengde groepen. Er was groot enthousiasme, maar uit de evaluatie bleek dat het logistiek voor scholen erg lastig is om een dergelijke samenwerking tussen leerlingen praktisch te organiseren. Scholen willen erg graag en zien de segregatie ook als een groot probleem. Tegelijkertijd bleek het simpelweg een enorme organisatie om met klassen op stap te gaan.

Concurrerende belangen

Binnen de bouwsteen wordt nauw samengewerkt met kennisinstituten zoals de Hogeschool Utrecht. Daarnaast is de Stichting Vreedzaam van groot belang. Zij hebben ook de entree binnen scholen georganiseerd. Dat gaat soms erg moeilijk, zeker als het niet binnen de gaande routine zit. Initiatieven als de Stadsschool concurreert met andere belangen en initiatieven die in het onderwijsveld spelen. Scholen hebben al zeer veel aan hun hoofd, hebben hun eigen agenda en bovendien te maken met een inspectie. De overtuiging dat er iets aan radicalisering gedaan moet worden is zeker aanwezig. Tegelijkertijd hebben scholen een andere dynamiek en worden zij afgerekend op resultaten en outputmetingen. Als onderzoeker is het van groot belang om te kijken naar waar de belangen van de scholen liggen. Veel persoonlijke communicatie en dichtbij zijn is daarvoor onmisbaar. Daarnaast moeten scholen zich eigenaar voelen van het hele project. Anders wordt het lastig om een dergelijk onderzoek te organiseren.

Wij Ouders

Parallel aan het onderzoek naar de Stadsschool loopt op dit moment een ander initiatief dat De Winter heeft opgezet: Wij ouders. Aanleiding voor het project was de situatie op een basisschool in Amsterdam waar de ouders nauwelijks met elkaar communiceerden en de scheidslijn dus eigenlijk binnen de school zelf liep. Wanneer je op zoek bent naar werkzame manieren om scheidslijnen tussen jongeren te overbruggen moet je niet alleen met de kinderen bezig zijn, maar zeker ook met de ouders, aldus De Winter

Utrecht zijn we samen

Utrecht zijn we samen

Het derde initiatief, Union, is onderdeel van het grotere project Utrecht zijn we samen, een stedelijk programma in Utrecht gericht op het tegengaan van radicalisering en polarisatie. Onlangs is er een app ontwikkeld die in klassenverband gebruikt kan worden om over terrorisme te praten.

Gemeenschappelijke gedachte achter al deze projecten is het besef dat jongeren de burgers van de toekomstige samenleving zijn. Zij moeten daarom over veerkracht beschikken om te kunnen omgaan met diversiteit, globalisering en digitalisering. Daarvoor zijn nieuwe educatieve inhouden en arrangementen nodig die houvast bieden en handelingsperspectieven mogelijk maken. De wetenschappelijke uitdaging is juist om de beschikbare kennis zodanig te vertalen en te integreren dat deze ten goede kan komen aan de leerlingen, docenten en ouders.

Verbanden

Binnen de Startimpuls komt de vraag hoe om te gaan met diversiteit in de klas en op scholen ook in andere bouwstenen aan de orde. Het onderzoek van De Winter raakt daarmee aan de projecten van Walraven (WP5), Hummels (WP4) en Dibbits (WP 3).

Related Articles